เป็นที่รู้กันดีว่า ฟุตบอลพรีเมียร์ลีกอังกฤษได้รับความนิยมสูงสุดในหมู่แฟนบอลชาวไทย แต่หากเรามาดูผลประกอบการของสโมสรเหล่านี้ พวกเขายังเป็นลีกอันดับหนึ่งหรือไม่

เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา Deloitte ได้ออกรายงาน Annual Review of Football Finance สำหรับข้อมูลงบการเงิน ฤดูกาล 2013/14 โดยมีข้อมูลที่น่าสนใจอยู่หลายเรื่อง ขอเริ่มจาก รายได้รวมของทีมฟุตบอลของแต่ละลีกในยุโรป ปรากฏว่า ทีมพรีเมียร์ลีกอังกฤษทำเงินเป็นอันดับ 1 ในยุโรป เป็นจำนวน 3,898 ล้านยูโร มีอัตราเติบโตสูงถึง 32% โดยมีลีกบุนเดสลีกาของเยอรมันทำเงินมาเป็นอันดับ 2 ที่ 2,275 ล้านยูโร (เติบโต 13%), อันดับ 3 จึงเป็นลาลีกาของสเปน ทำเงินได้ 1,933 ล้านยูโร (เติบโตเพียง 3%)

สาเหตุที่พรีเมียร์ลีกอังกฤษ มีอัตราการเติบโตสูงถึง 32% นั้น มาจาก ค่าลิขสิทธิ์ถ่ายทอดฟุตบอลที่สูงถึง 1,760 ล้านยูโร (คิดเป็น 54% ของรายได้ทั้งหมด) ซึ่งเป็นปีแรกของแพกเกจลิขสิทธิ์ปัจจุบัน ที่ผมเคยเขียนเล่าไปแล้วว่าราคาสูงมากๆ เช่นเดียวกับ บุนเดสลีกาที่ได้เงินจากลิขสิทธิ์ถ่ายทอดจากแพคเกจปัจจุบันเป็นปีแรกเช่นกัน ดังนั้น จะเห็นว่า ธุรกิจฟุตบอลนั้น รายได้ที่สำคัญที่สุดคือ ลิขสิทธิ์การถ่ายทอดทางโทรทัศน์ ซึ่งจะเป็นตัวชี้ขาดว่าจะกำไรหรือไม่ เชื่อมั้ยว่า ปัจจุบัน รายได้จากการขายตั๋วชมฟุตบอลของทีมพรีเมียร์ลีกมีสัดส่วนเพียง 19% ของรายได้ทั้งหมดเท่านั้นเอง

สำหรับสาเหตุที่ลาลีกาสเปนทำเงินได้อันดับสามนั้น สาเหตุสำคัญน่าจะมาจากการกระจุกตัวของรายได้อยู่เพียงไม่กี่ทีม ในฤดูกาล 2013/14 มีทีมที่มีรายได้สูงขึ้นเพียงสองทีมจากมาดริดเท่านั้น ส่วนอีก 18 ทีม รายได้กลับลดลง อย่างไรก็ตาม ทางการสเปนได้สนับสนุนธุรกิจฟุตบอลด้วยการออกกฎหมายว่า ตั้งแต่ฤดูกาล 2016/17 เป็นต้นไป ลิขสิทธิ์ฟุตบอลสเปนในประเทศจะต้องขายรวมกันทั้งลีก ด้วยหวังว่าจะทำให้รายได้ลิขสิทธิ์รวมจะเพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่า 1 พันล้านยูโร ที่ผ่านมา ลิขสิทธิ์บอลสเปนค่อนข้างวุ่นวาย เพราะมีการขายลิขสิทธิ์แยกกัน อย่างทีมบาร์เซโลนาขายลิขสิทธิ์แยกจากทีมอื่น เชื่อกันว่า หลังจากกฎหมายนี้มีผลบังคับใช้ ลาลีกาจะสามารถแซงบุนเดสลีกาไปเป็นลีกทำเงินอันดับสองของยุโรปได้

ในแง่การทำกำไรของทีมพรีเมียร์ลีกอังกฤษในฤดูกาล 2013/14 นั้น ภาพรวมของลีกดูดีทีเดียว เพราะมีเพียงทีมเดียวเท่านั้นที่ขาดทุนจากการดำเนินงาน แต่เมื่อเรามาเจาะรายละเอียด พบว่า ทีมแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ด สามารถสร้างกำไรจากการดำเนินงานได้สูงสุดเป็นประวัติการณ์ สูงถึง 117 ล้านปอนด์ ขณะที่ทั้งพรีเมียร์ลีกรวมกัน สร้างกำไรจากการดำเนินงานเท่ากับ 614 ล้านปอนด์ หมายความว่า แมนยูทีมเดียวทำกำไรเท่ากับ 19% ของทั้งลีกรวมกัน นั่นทำให้แมนยูมีฐานะการดำเนินงานที่แข็งแกร่งมาก จนยากที่ทีมอื่นจะสู้ได้

โดยสรุปแล้ว กลยุทธ์การทำกำไรของทีมฟุตบอลยุโรปในปัจจุบัน มาจากการสร้างความนิยมของลีกให้สูงขึ้น เพื่อเพิ่มรายได้ค่าลิขสิทธิ์ถ่ายทอดทางโทรทัศน์ ไปทั่วโลกนั่นเอง

*************************************************
โดย พงษ์พันธ์ วงศ์หนองเตย
CelestialStrategist.com
19 สิงหาคม 2558
*************************************************